Με το έργο του χάραξε νέους δρόμους στην μεταπολική μοντέρνα τέχνη
«Άλλοι μιλάνε για τον εαυτό τους όταν μιλάνε για αφηρημένα πράγματα. Εγώ μιλάω για τους άλλους όταν μιλάω για τον εαυτό μου» έλεγε με νόημα ο Λουκάς Σαμαράς, ο πρωτοπόρος Ελληνοαμερικανός εικαστικός που έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 87 ετών, αφήνοντας πίσω του σπουδαίο έργο.
Το όνομά του συμπεριλαμβάνεται, δικαιωματικά, ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής μοντέρνας τέχνης καθώς άνοιξε νέους δρόμους στην εικαστική δημιουργία.
Γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1936 στην Καστοριά και το 1948, και σε ηλικία 12 ετών, μετανάστευσε μαζί με τη μητέρα του στη Νέα Υόρκη για να βρουν τον πατέρα του ο οποίος ζούσε ήδη εκεί από το 1939. Το 1955 πολιτογραφήθηκε και ο ίδιος Αμερικανός πολίτης.
Ξεκινώντας τη δημιουργία από τη ζωγραφική, συνέχισε υπηρετώντας τη γλυπτική και τη χαρακτική για να τον κερδίσει, εντέλει, η τέχνη της φωτογραφίας στην οποία έδωσε μια άλλη, ρηξικέλευθη διάσταση. Τα έργα του, ανθρωποκεντρικά, κατά κύριο λόγο, αντανακλούσαν τις διαφορετικές πτυχές του εαυτού του και λειτουργούσαν ως μια ιδιότυπη μορφή αυτοψυχανάλησης.
Κατά την διάρκεια της καλλιτεχνικής διαδρομής του συμμετείχε σε πλήθος μεγάλων, διεθνών εικαστικών εκθέσεων ενώ οι ατομικές του εκθέσεις φιλοξενήθηκαν στις διασημότερες αίθουσες του κόσμου, από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης μέχρι το Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού του Παρισιού. Έργα του είχαν εκτεθεί και στην Ελλάδα στο πλαίσιο εκθέσεων που πραγματοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ενώ το 2009 εκπροσώπησε τη χώρα μας στη Μπιενάλε της Βενετίας.
Η δήλωση της Λίνας Μενδώνη
«Ο Λουκάς Σαμαράς, ο «άνθρωπος που ήταν ο ίδιος του ο καμβάς», όπως προσφυώς τον χαρακτήρισαν οι New York Times, υπήρξε πρωτοπόρος εικαστικός, που κατέκτησε, με το πολύπλευρο και διαρκώς ανανεούμενο έργο του, παγκόσμια ακτινοβολία. Καλλιτέχνης ανήσυχος σε όλη του την πορεία, πειραματιζόταν διαρκώς με νέα εργαλεία και τεχνικές, ξεκινώντας από τη ζωγραφική και τη γλυπτική για να περάσει γρήγορα στη φωτογραφία, επί πολλά χρόνια στην αναλογική και εσχάτως και στην ψηφιακή της διάσταση, ανάγοντάς τη σε κατ’ εξοχήν εκφραστική του δίοδο. Το έργο του Σαμαρά μοιάζει αυτοβιογραφικό, καθώς επικεντρώνεται στο σώμα του, που αποτελεί και το κύριο αντικείμενο των πειραματισμών του. Ο Σαμαράς φτάνει, όμως, πολύ πιο μακριά. Εκκινεί από τον εαυτό του, τον οποίο επανατοποθετεί, μετωνυμικά και απροσωποποιημένα, στη σιωπή και τη βουή της μεγαλούπολης, της οποίας αναδεικνύεται σε εικαστικό ανθρωπολόγο. Η δεξίωση και η οικείωση του έργου στην Ελλάδα υπήρξε σχετικά αργή, αλλά καθολική. Στους οικείους του απευθύνω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια» δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Το όνομά του συμπεριλαμβάνεται, δικαιωματικά, ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής μοντέρνας τέχνης καθώς άνοιξε νέους δρόμους στην εικαστική δημιουργία.
Γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1936 στην Καστοριά και το 1948, και σε ηλικία 12 ετών, μετανάστευσε μαζί με τη μητέρα του στη Νέα Υόρκη για να βρουν τον πατέρα του ο οποίος ζούσε ήδη εκεί από το 1939. Το 1955 πολιτογραφήθηκε και ο ίδιος Αμερικανός πολίτης.
Ξεκινώντας τη δημιουργία από τη ζωγραφική, συνέχισε υπηρετώντας τη γλυπτική και τη χαρακτική για να τον κερδίσει, εντέλει, η τέχνη της φωτογραφίας στην οποία έδωσε μια άλλη, ρηξικέλευθη διάσταση. Τα έργα του, ανθρωποκεντρικά, κατά κύριο λόγο, αντανακλούσαν τις διαφορετικές πτυχές του εαυτού του και λειτουργούσαν ως μια ιδιότυπη μορφή αυτοψυχανάλησης.
Κατά την διάρκεια της καλλιτεχνικής διαδρομής του συμμετείχε σε πλήθος μεγάλων, διεθνών εικαστικών εκθέσεων ενώ οι ατομικές του εκθέσεις φιλοξενήθηκαν στις διασημότερες αίθουσες του κόσμου, από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης μέχρι το Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού του Παρισιού. Έργα του είχαν εκτεθεί και στην Ελλάδα στο πλαίσιο εκθέσεων που πραγματοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ενώ το 2009 εκπροσώπησε τη χώρα μας στη Μπιενάλε της Βενετίας.
Η δήλωση της Λίνας Μενδώνη
«Ο Λουκάς Σαμαράς, ο «άνθρωπος που ήταν ο ίδιος του ο καμβάς», όπως προσφυώς τον χαρακτήρισαν οι New York Times, υπήρξε πρωτοπόρος εικαστικός, που κατέκτησε, με το πολύπλευρο και διαρκώς ανανεούμενο έργο του, παγκόσμια ακτινοβολία. Καλλιτέχνης ανήσυχος σε όλη του την πορεία, πειραματιζόταν διαρκώς με νέα εργαλεία και τεχνικές, ξεκινώντας από τη ζωγραφική και τη γλυπτική για να περάσει γρήγορα στη φωτογραφία, επί πολλά χρόνια στην αναλογική και εσχάτως και στην ψηφιακή της διάσταση, ανάγοντάς τη σε κατ’ εξοχήν εκφραστική του δίοδο. Το έργο του Σαμαρά μοιάζει αυτοβιογραφικό, καθώς επικεντρώνεται στο σώμα του, που αποτελεί και το κύριο αντικείμενο των πειραματισμών του. Ο Σαμαράς φτάνει, όμως, πολύ πιο μακριά. Εκκινεί από τον εαυτό του, τον οποίο επανατοποθετεί, μετωνυμικά και απροσωποποιημένα, στη σιωπή και τη βουή της μεγαλούπολης, της οποίας αναδεικνύεται σε εικαστικό ανθρωπολόγο. Η δεξίωση και η οικείωση του έργου στην Ελλάδα υπήρξε σχετικά αργή, αλλά καθολική. Στους οικείους του απευθύνω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια» δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
