«Σκάνδαλο η διαδικασία αδειοδότησης των ιδιωτικών ΑΕΙ»

Σοβαρές καταγγελίες κατά της κυβέρνησης εξαπολύει η Πανελλήνια Ένωση Αναγνωρισμένων Κολλεγίων (ΠΕΑΚ), αναδεικνύοντας σωρεία θεσμικών παρατυπιών και ζητημάτων αδιαφάνειας γύρω από τη διαδικασία ίδρυσης των πρώτων ιδιωτικών – ή επισήμως, «μη κρατικών» – πανεπιστημίων στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του ν. 5094/2024.

Η ΠΕΑΚ καταγγέλλει ανοιχτά την κυβέρνηση για σκάνδαλα, αδιαφάνεια και σχέσεις διαπλοκής κάνοντας λόγο για διαδικασίες «που βρωμάνε από παντού».

Μεταξύ των βασικών σημείων που αναδεικνύει στην ανακοίνωσή της είναι η σύγκρουση συμφερόντων στην Επιτροπή Αξιολόγησης, με μέλος της να φέρεται να διατηρεί ιδιαίτερες σχέσεις με συγκεκριμένο κολλέγιο (Ανατόλια), αδειοδοτήσεις χωρίς αυτοψίες, με αναφορές σε κτίρια που εγκρίθηκαν ενώ βρίσκονται ακόμη υπό κατασκευή, για απουσία διαφάνειας, καθώς αποφάσεις και κρίσιμα έγγραφα δεν έχουν δημοσιευτεί στη «Διαύγεια» και για αδιαφανής προέλευση χρημάτων, θέτοντας το ερώτημα αν οι απαιτούμενοι οικονομικοί πόροι προήλθαν όντως από τα συνεργαζόμενα ξένα πανεπιστήμια, όπως προβλέπει ο νόμος, ή από εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα, γεγονός που συνιστά ευθεία παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΠΕΑΚ:

«Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον και προβληματισμό το πλήθος δημοσιευμάτων των τελευταίων ημερών που αναδεικνύουν την αδιαφάνεια, τα σκάνδαλα και τις σχέσεις διαπλοκής που αναβλύζουν από την εφαρμογή του Ν. 5094 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Με ενδιαφέρον και προβληματισμό, αλλά όχι με έκπληξη, καθώς η Ένωσή μας έχει αναδείξει αυτά τα σκάνδαλα εδώ και μήνες.

1) Ως ο μεγαλύτερος σύνδεσμος ιδρυμάτων παροχής ξένης πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και αντιπροσωπευτικό σωματείο αυτών, στεκόμαστε με ιδιαίτερο προβληματισμό σε άρθρα σύμφωνα με τα οποία μέλος Επιτροπής Αξιολόγησης της ΕΘ.Α.Α.Ε. για την αδειοδότηση του Κολλεγίου Ανατόλια, είχε ιδιαίτερες σχέσεις με το υπό αξιολόγηση Κολλέγιο, οι οποίες, κατά τη λογική πορεία των πραγμάτων, ήταν σε γνώση και του Προέδρου της ΕΘ.Α.Α.Ε. και αποσιωπήθηκαν, με συνέπεια η συμμετοχή του σ’ αυτήν, να καθιστά τη συγκρότηση της Επιτροπής παράνομη, με τελικό αποτέλεσμα την ακυρότητα της διαδικασίας και της υπό έκδοση άδειας λόγω παραβίασης του άρθρ. 7 παρ. 2 περ. γ’ ν. 2690/1999. Για τα ανωτέρω γεγονότα, πέραν της προβολής και του λόγου αυτού ακυρότητας στη σχετική αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ, επιφυλασσόμαστε για κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς στην αρμόδια Εισαγγελία για τη διερεύνηση ποινικών αδικημάτων, όπως, ενδεικτικά, της αποσιώπησης λόγου εξαίρεσης (254ΠΚ) και παράβασης καθήκοντος (259 ΠΚ). Όλα τα παραπάνω βέβαια, είναι φυσική συνέχεια ενός νόμου που ξεκίνησε με την κοροϊδία μέσα στον ίδιο τον τίτλο του, αφού τα «ιδιωτικά» ονομάστηκαν «μη κρατικά» (για προφανείς λόγους).

2) Για ποια αυστηρά κριτήρια μιλάει η κυβέρνηση, όταν δεν έχουν ζητηθεί από τους ελεγχόμενους βασικά έγγραφα όπως: ποινικά μητρώα των νομίμων εκπροσώπων, ασφαλιστικές και φορολογικές ενημερότητες τόσο των νομικών προσώπων όσο και των νομίμων εκπροσώπων, πιστοποιητικά δικαστικής φερεγγυότητας τόσο των νομικών προσώπων όσο και των νομίμων εκπροσώπων, καταστατικό των αιτούντων εταιρειών που κατέθεσαν τις αιτήσεις, τα παράβολα και τις εγγυητικές, στο οποίο να επικυρώνεται το "μη κερδοσκοπικό" της δραστηριότητας τους, μισθωτήρια των εγκαταστάσεων των ΝΠΠΕ που υποτίθεται ότι ελέγχθηκαν, πιστοποιητικό πυρασφάλειας για χρήση εκπαιδευτηρίου των εγκαταστάσεων. Δεδομένων των ανωτέρω, απορούμε με ποιον τρόπο ελέγχθηκε η νομιμότητα της προέλευσης των χρημάτων; Πώς μπορεί άραγε οποιοσδήποτε να ανακοινώνει "αδειοδοτήσεις", ενώ το αρμόδιο όργανο ελέγχου των κτιριακών υποδομών – ΕΟΠΠΕΠ – δεν έχει καν προβεί σε αυτοψία των εγκαταστάσεων αλλά ενέκρινε εξ αποστάσεως κτίρια τα οποία, όπως φαίνεται στα δημοσιεύματα, είναι ακόμα γιαπιά; Και ενώ όλη η διαδικασία έγινε εν κρυπτώ, χωρίς να έχει αναρτηθεί εδώ και μήνες τίποτα στη Διαύγεια;

3) Το ερώτημα όμως που έχει αρχίσει να αναδεικνύεται σε μέγα σκάνδαλο είναι το ποιος κατέθεσε τα χρήματα για τις εγγυητικές και τα παράβολα. Ο αρμόδιος Υπουργός Παιδείας στις 11 Απρίλιου κατέθεσε ενυπόγραφο υπόμνημα στο Συμβούλιο της Επικρατείας στο οποίο δήλωνε ότι όσοι διαμαρτύρονται για τα "αυστηρά κριτήρια" του νόμου (εγγυητική επιστολή, μη κερδοσκοπική φύση, υψηλό παράβολο κ.λπ.) «λησμονούν ότι ο ίδιος ο Ν. 5094/2024 (άρθρα 138-139) καθιστά υπόχρεο για την καταβολή αυτών το μητρικό ίδρυμα αλλοδαπής και όχι ένα ημεδαπό κολλέγιο.

Ο Υπουργός Παιδείας και η Διεύθυνση Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου γνώριζαν ήδη από τις 31 Μαρτίου ποιοι είχαν καταβάλει τα χρήματα και στο όνομα ποιων εκδόθηκαν εγγυητικές και παράβολα. Για ποιο λόγο λοιπόν εδώ και μήνες το Υπουργείο Παιδείας αρνείται να δώσει στη δημοσιότητα– ενώ όφειλαν να το κάνουν ούτως ή άλλως, πωλώ δε μάλλον καθώς έχουν ζητηθεί εξωδίκως από εμάς αλλά και από άλλους φορείς – τα κρίσιμα έγγραφα εγγυητικών επιστολών και παραβόλων, ώστε να διαπιστωθεί αν τα κεφάλαια προέρχονται όντως από τα ξένα ιδρύματα, όπως ρητά ορίζει ο νόμος και δήλωσε το Υπουργείο ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, ή αν εμπλέκονται γνωστά εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα, στην οποία περίπτωση πρέπει να απορριφθούν και οι υπόλοιπες αιτήσεις; Φοβούνται πιθανώς να μην αποκαλυφθεί ότι, ενώ γνώριζαν πως τα χρήματα έχουν καταβληθεί από εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα – πράγμα που απαγορεύει το άρθρο 16 καθώς θα σημαίνει εμπλοκή ιδιώτη στην ίδρυση και λειτουργία ανώτατου ιδρύματος στην Ελλάδα – αυτοί δήλωσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας ότι τα χρήματα προέρχονται από ξένα ιδρύματα;».

Μάλιστα, η ΠΕΑΚ δηλώνει πως εξετάζει προσφυγή στη Δικαιοσύνη και υποβολή μηνυτήριας αναφοράς για πιθανά ποινικά αδικήματα, όπως η αποσιώπηση λόγων εξαίρεσης και η παράβαση καθήκοντος. Η ΠΕΑΚ κάνει λόγο και για ελλιπή έλεγχο θέτοντας ερωτήματα για την πληρότητα και τη νομιμότητα των φακέλων των φορέων που αιτήθηκαν άδεια λειτουργίας:

- Δεν ζητήθηκαν ποινικά μητρώα ή φορολογικές/ασφαλιστικές ενημερότητες των νομικών προσώπων και των εκπροσώπων τους.

- Δεν προσκομίστηκαν μισθωτήρια, καταστατικά ή πιστοποιητικά φερεγγυότητας.

- Απουσίασαν αυτοψίες από τον ΕΟΠΠΕΠ, αρμόδιο για τον έλεγχο των εγκαταστάσεων.

- Δεν αναρτήθηκαν αποφάσεις στη «Διαύγεια», παρά την υποχρέωση δημόσιας δημοσιότητας.

Νέα Αριστερά: «Κακοστημένη κομπίνα, όχι μεταρρύθμιση»

Αιχμηρή ήταν και η αντίδραση της Νέας Αριστεράς, που σε ανακοίνωσή της κάνει λόγο για «κακοστημένη κομπίνα με κυβερνητική υπογραφή», τονίζοντας πως ακόμα και φορείς που θεωρητικά θα στήριζαν το νέο θεσμικό πλαίσιο, το καταγγέλλουν ως προϊόν διαπλοκής.

Αναλυτικά τι αναφέρει η ανακοίνωση της Νέας Αριστεράς:

«Όταν ακόμα και η Πανελλήνια Ένωση Αναγνωρισμένων Κολλεγίων καταγγέλλει σκάνδαλα, αδιαφάνεια και σχέσεις διαπλοκής γύρω από την εφαρμογή του νόμου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τότε κάτι "σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας".

Με ανακοίνωση της, η ΠΕΑΚ, που θα περίμενε κανείς να πανηγυρίζει, κάνει λόγο για:

επιτροπές αδειοδότησης με μέλη σε προφανή σύγκρουση συμφερόντων, "αξιολογήσεις" χωρίς καν αυτοψίες σε κτήρια που παραμένουν… γιαπιά, διαδικασίες που έγιναν "εν κρυπτώ", χωρίς αναρτήσεις στη Διαύγεια, και κυρίως, αδιαφανή προέλευση χρημάτων για εγγυητικές και παράβολα, με το ερώτημα να πλανάται: ξένα πανεπιστήμια ή γνωστά εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα;

Αυτή είναι η "αυστηρή αξιολόγηση" που διαφήμιζε η κυβέρνηση. Αυτή είναι η “διαφάνεια” που επικαλείται ο κ. Μητσοτάκης. Στην πραγματικότητα, έχουμε ένα νομοθέτημα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα ημετέρων, μια διαδικασία που βρωμάει από παντού και μια υπουργό Παιδείας που γνώριζε και κορόιδευε συνειδητά την ελληνική κοινωνία.

Δεν είναι λοιπόν μόνο το άρθρο 16 του Συντάγματος που καταστρατηγείται. Είναι και κάθε έννοια αξιοπιστίας και θεσμικής σοβαρότητας. Η Νέα Αριστερά απαιτεί να δοθούν άμεσα στη δημοσιότητα όλα τα έγγραφα που ζητά η ΠΕΑΚ, να διερευνηθεί ποιος έβαλε τα χρήματα και να αποδοθούν ευθύνες σε όσους εξαπάτησαν το ΣτΕ.

Γιατί όταν ακόμα και οι ίδιοι οι σύμμαχοί σου καταγγέλλουν ότι το "success story" σου είναι βουτηγμένο στη διαπλοκή, τότε δεν μιλάμε για "μεταρρύθμιση", αλλά για κακοστημένη κομπίνα με κυβερνητική υπογραφή».